Değerler parmak izi gibidir Değerlerin oluşmasında, insanın doğuştan getirdiği özellikler ile içinde yaşadığı toplumun önemli etkileri vardır. Davranışlara yön veren değerlerin bir kısmı, insanın yaradılışında vardır. Değerler, insanın yetiştiği ortam ve aileden gördükleri ile içselleştirdikleridir.
Güven, saygı, merhamet, cesaret, gibi değerler her çağda ve her toplumda aynı anlamı taşır. Yalancılık, haksızlık ve zulüm de her yerde olumsuzluğu ifade eden ve kabul görmeyen değerlerdir. Toplumun sahip olduğu alışkanlıkların etkisiyle ortaya çıkan değerler evrensel bir yapıya sahip değildir. Bunlar, milletten millete, kültürden kültüre değişiklik gösterir.
Bu değerlere göre gerçekleştirilen davranışlar, toplumlar arasında farklı anlaşılmalara da yol açabilmektedir. Yani bir toplumda hoşa giden bir davranış, başka toplumlarda hoş karşılanmayabilir.
Değerlerin ilk oluştuğu ve şekillendiği yer ailedir. Çocuğun dünyayı anlama çabası içerisinde çevresinden gördüğü etkiler önemlidir. Paylaşım, sevgi, saygı, adalet, hoşgörü gibi birçok değer çocukken davranışlara yerleşmekte karakter haline gelmektedir. Ailede bu değerlerin kullanımı ve onlara atfedilen anlamları gören çocuk, bunları kendi hayatında da içselleştirmektedir.
Bu bakımdan değerlerin oluşumunda ailenin yeri büyüktür. İnsan, bütün değerlerin farkında olmalı ve bunlara kendi hayatında yer vermelidir. Hak, hukuk ve adalet gibi toplumu ayakta tutan değerleri benimsemeli ve hayatında uygulamalıdır. Değerler, bireyin günlük hayatta hangi davranışların doğru hangilerinin yanlış olduğuna karar verirken kullandığı temel referans noktalarıdır. Bireylerin yaşamı, rehberidir.
Kişisel değerlerin değişime açıklığı sınırlıdır. Uzun süreli çalışma ve bazı yaşam döngüleri ile değişim sağlanabilir. Kişisel değerler haritası temel değerler ve aracı değerleri kapsar. Temel değerler, genel olarak bireyin idealist yönünü temsil eder. Ulaşılmak istenilen son nokta için kişilerin kararlarını şekillendirdiklerini gösterir. Aracı değerler ise, insanların hayatlarında ulaşmak istediği bir takım hedeflere giderken, nelere sahip olmaları gerektiğinin göstergesidirler.
Değerler ve koçluk
Hiçbir toplum birbirinin aynı ve tamamen aynı düşünen, aynı inancı paylaşan, aynı değerleri benimsemiş insanlardan oluşmadığına göre, tüm düşünce, inanç ve değerler de bireye ve toplumlara özgüdür. Değerler, insanların tutum ve davranışlarını belirler. Örneğin seçimleri ve davranışları yönlendiren değerlerimizdir. Değerler, hayatı düzene sokmayı ve seçim yapmayı kolaylaştırır.
Her koçluk görüşmesinde bir seçim yapmaya yardım etmek için ya da bir eylemi netleştirmek, desteklemek için değerlere dokunulur ve göz önünde bulundurulur. Değerleri öne çıkardığımızda ve yaşamımızda değerlerimize uygun yaşadığımızda üç şey olur. Motivasyon artar ve kendimizde harekete geçme gücü buluruz. Ayrıca içimizdeki sabotajcı iç ses susar, tatmin edici bir hayat yaşanır.
Çoğu “iletişim problemi” olarak görünen çatışmalarda esas sorun değerler çatışmasıdır. Kurumunuzun en başındaki kişilerin baskın değeri para iken sizin kişisel baskın değeriniz vicdansa o kurumda mutlu olmamanız çok anormal olmaz. Yöneticinizin en baskın değeri cesaret ve risk almayken sizin baskın değeriniz dürüstlükse uyuşmazlıklar muhakkak olur.
Çoğu zaman göz ardı ederiz. Ancak hayattaki en zor kararlarımızı da en basit kararlarımızı da kişisel değerlerimize göre alırız. Tüm insanlar en temelde mutlu olmak için yaşar. Değerlerinize uygun yaşamadığınızı hissettiğiniz anda mutsuz hissetmeye başlarsınız. Bu yüzden koçluk sürecinde önce kişisel değerlere farkındalık için çalışıyoruz. Bu nedenle koçluk seanslarında koç her zaman bireyin değerlerinin farkındadır bu nedenle kurumların değerleri vardır.
Değerlerinizin farkında olursanız; karar almaktan korkmazsınız, kendinizi başkalarıyla kıyasladığınızda “ben niye onlar gibi değilim” diye sormazsınız. Ve iş hayatına uyum sağlayamadığınızı düşünerek mutsuz olduğunuzu bile bile “ben böyleyim, demek ki nereye gidersem gideyim mutsuz olacağım” diyerek kendi yolunuza taş koymazsınız. Değerleriniz sizi siz yapar. Sizi doğru adrese götüren yol göstericinizdir.
İlim ilim bilmektir. İlim kendini bilmektir.
Sen kendini bilmezsin, ya nice okumaktır.
Bilgi Akademi
25 yılı aşkın bir süredir bireysel gelişim ve danışmanlık hizmetleriyle birlikte Bilgi Akademi çatısı altında Koçluk ve Bireysel Gelişim Program ve Hizmetleri vermektedir.
Bilgi Akademi’de verilen programler İstanbul Gedik Üniversitesi akreditasyonu ve kalitesi ile verilmektedir.
Kurumumuz ICF (MCC) ünvanlı koç Nursel KALENDER tarafından kurulmuş olup, verilen koçluk program ve hizmetleri Koçluk Etik Standartlarına uygun olarak verilmektedir.