Tüm duygular gibi değersizlik duygusu da kendi kırılganlıklarınızın gün yüzüne çıkmış halidir. Bu duygunun başladığı yer önce anne karnı sonra anne babanızın veya çevrenizin vermediği sevgi, onay ve ilgi eksikliğidir. Sizi sürekli eleştiren, başarısız olduğunuzu söyleyen ve sevmeyen anne baba tarafından büyütülüp, üstelik şiddete de maruz kaldıysanız.
Değersizlik duygunuzun olması kadar doğal bir durum yoktur. Dolayısıyla, henüz anne baba olmadıysanız ya da kendi çocukluğunuzdan memnun değilseniz bu durumu değiştirmek sizin elinizde, en kolay yollarından bir tanesi örnek aldığınız insan davranışlarını modellemek. Bir diğer yöntem imgeleme çalışmasıdır.
Geçmişte kendinizi mutsuz, değersiz hissettiğiniz anları imgeleyerek zihninizde o olumsuz anları olmasını istediğiniz şekilde imgelemektir. İmgeleme çalışmasıyla zihninizdeki kayıtlar değiştiği için yaşanan ana yüklediğiniz anlam da zihin kayıtlarında düzelmiştir.
Hatırladığınızda sizi eskisi gibi rahatsız etmeyeceği gibi belki artık hatırlamayacaksınız bile… Biz istemeden kimse bizi üzemez bu teknik olarak mümkün değil. Ancak, eğitim ve gelişimle daha bilinçli anne, baba ve birey olunabilir. Bu farkındalığa sahip olamayanlar ise kendi ailelerinden aldıklarını bilinçsizce aktarma eğiliminde olurlar.
Kendinizi sevin, ayna karşısında kendinize günaydın deyin, gözlerinizin içine bakın ve ben değerliyim deyin. Her olay, her durum ve her insan onlara yüklediğiniz anlam kadar hayatınızdadır. Onu değerli yapan sizin verdiğiniz değerdir. Sizin verdiğiniz değer olmazsa onun da bir değeri yoktur. O siz değer verdiğiniz için değerlidir.
Her insanın geçmişinden bugüne getirdiği travmalar sonucu oluşan eksiklik duyguları vardır. Kaçan kovalanır her zaman işe yarar bu da beyin işleyiş sistemlerinden biri, size değer verilmediğini hissettiğinizde kabul görme, onay ihtiyacı da kamçılanmış olur. Bu durumun farkında olanlar o durum, olay ve kişiden uzaklaşma eğilimindedirler. Bilincinde olmayanlar ise kaçanı kovalamaktan kendilerini alamazlar ve daha fazla kendilerini feda ederler.
Aileden alamadığı değeri, ilgiyi, sevgiyi başkalarında ararlar. Bu değersizlik duygusunun ne olduğunun farkında olup kendinizi böyle hissettiren insanlara onun size verdiği değer kadar değer vermeniz ve değersiz olanın kendiniz olmadığını bilmeniz önemlidir.
Değersizlik duygusu nasıl anlaşılır?
Değersizlik duygusuyla baş edemeyen ne çok insanın daha fazla kendinden vererek bir diğer değişle fedakârlık yaparak insanlara kendilerini kanıtlamak için ne çok hata yaptıklarını etrafınıza farkındalıkla baktığınızda gözlemleyebilirsiniz.
Bu insanlar ya kendilerini çok değersiz görüp batağa saplanmıştır ya da gerçeği görüp yani fazla anlam yüklediklerini fark edip onlara gereken mesafeyi koymuşlar, hayatlarından çıkarmışlardır. Her yapılan davranışı kendinizin bir eksiği gibi algılamak ve bu duygunun yarattığı depresyondan çıkmak için bu farkındalık bile çok önemlidir.
Değersizlik duyguları yaşayan biri için diğer insanlar ya kendinden üstündür ya da aşağı; eşiti yoktur. Başkalarını küçümseyen insan, kendisini de küçümser ve küçümsenmekten korkar. Sen değerlisin, sana değer vermeyen insanlar her ortamda karşına çıkabilir. Ancak bu senin değersiz olduğun anlamına gelmediği gibi dünyada milyarlarca insan olduğunu ve kendinizi nasıl hissederseniz o insanları yaşamınıza çekeceğinizi daima hatırlayın her insanın yaşam yolu ayrı her insanla aynı kulvarda ve aynı sularda yüzemezsiniz.
Her zaman söylediğim gibi farkında olmadığınız hiçbir konuyu çözemezsiniz. Farkına varmak sizi çözüm arayışına götüren sürecin başıdır. Kendi verdiğiniz tepkilerden nasıl büyütüldüğünüzü bulabilir ya da çevrenizdeki insanların verdiği tepkilerden nasıl büyütüldüklerini fark edebilirsiniz. Biz yetişkinler çocukluğumuzda yaşadıklarımızı bugün verdiğimiz tepkilerle ortaya dökeriz.
Kendinizi her zaman çok değerli, özel ve güzel hissetmeniz dileğimle…
Aynaya bakın gülümseyin ve kendinizi sevin siz değerlisiniz.
Koçlukla Bugünden Yarına Daima İleri
Eğer bir çocuk,
kin ortamında büyümüşse, kavga etmeyi öğrenir.
alay edilip aşağılanmışsa, sıkılıp utanmayı öğrenir.
sürekli utanç duygusuyla eğitilmişse, kendini suçlamayı öğrenir.
hoşgörü ile yetiştirilmişse, sabırlı olmayı öğrenir.
desteklenip yüreklendirilmişse, kendine güven duymayı öğrenir.
övülmüş ve beğenilmişse, takdir etmeyi öğrenir.
hakkına saygı gösterilerek büyütülmüşse adil olmayı öğrenir.
bir güven ortamı içinde yetişmişse, inançlı olmayı öğrenir.
kabul ve onay görmüşse, kendini sevmeyi öğrenir.
aile içinde dostluk ve arkadaşlık görmüşse, bu dünyada mutlu olmayı öğrenir.
Dorothy Law Nolte
Bilgi Akademi
25 yılı aşkın bir süredir bireysel gelişim ve danışmanlık hizmetleriyle birlikte Bilgi Akademi çatısı altında Koçluk ve Bireysel Gelişim Eğitim ve Hizmetleri vermektedir.
Bilgi Akademi’de verilen eğitimler İstanbul Gedik Üniversitesi akreditasyonu ve kalitesi ile verilmektedir.
Kurumumuz ICF (MCC) ünvanlı koç Nursel KALENDER tarafından kurulmuş olup, verilen koçluk eğitim ve hizmetleri Koçluk Etik Standartlarına uygun olarak verilmektedir.