Koçluk Modelleri Rehberi: GROW, OSKAR, CLEAR, TGROW ve Yaşam Çarkı
Koçluk modelleri, koçun süreci yapılandırmasını, danışanın da hedefe daha hızlı ilerlemesini sağlar. Bu rehberde GROW, TGROW, OSKAR, CLEAR ve Wheel of Life (Yaşam Çarkı) için açıklamalar ve güçlü soru örnekleri bulacaksınız.
Koçluk Modelleri Nedir?
Koçluk; bireyin hedef belirlemesine, mevcut durumunu değerlendirmesine, olasılıkları keşfetmesine ve eyleme geçmesine destek veren farklı koçluk modelleri içerir. Koçlar eğitimleri, yaklaşım tercihleri ve danışanın ihtiyacına göre tek bir modeli ya da birden fazlasını birlikte kullanabilir.
- GROW: Goal–Reality–Options–Will adımlarıyla hedefe odaklanır.
- Wheel of Life: Yaşam alanlarını puanlayarak denge ve öncelikleri görünür kılar.
- OSKAR: Solution-focused (çözüm odaklı) bir model; Objective, Scaling, Know-how, Affirm & Action, Review.
- CLEAR: Contracting, Listening, Exploring, Action, Review adımlarıyla ilerleyen ilişki ve süreç odaklı bir çerçeve.
- TGROW: Topic başlığını ekleyerek GROW’u konu bazlı derinleştirir.
Koçluk terapi değildir; psikolojik tedavinin yerine geçmez. Etik çerçeve için ICF Etik Standartlarına bakabilirsiniz.
GROW Modeli Soruları
Goal (Hedef)
- Hedefiniz nedir? Başarıyı nasıl ölçeceksiniz?
- Bu hedefe ulaştığınızda size/ekibinize faydası ne olacak?
- Son tarih veya ara kilometre taşlarınız neler?
Reality (Gerçeklik)
- Şu an neredesiniz ve durum hakkında nasıl hissediyorsunuz?
- Hangi güçlü yönler ve kaynaklar mevcut? Neler engel?
Options (Seçenekler)
- En az üç alternatif yol nedir? Başka ne mümkün?
- Her seçeneğin artısı/eksisi ve ilk küçük adım nedir?
Will (İrade / What–When–Who)
- Hangi adımı ne zaman atacaksınız? Kim destek olabilir?
- İlerlemeyi nasıl takip edecek ve kendinize nasıl hesap vereceksiniz?
Wheel of Life (Yaşam Çarkı) Soruları
Çark; kariyer, sağlık, ilişkiler, kişisel gelişim, finans, eğlence, çevre vb. alanları 1–10 arası puanlamayı sağlar.
| Alan | Örnek Sorular |
|---|---|
| Kariyer | Memnuniyet düzeyiniz kaç? Güçlü yönleriniz/gelişim alanlarınız neler? Bu yılın hedefi? |
| Sağlık | Uykunuz, beslenme ve hareket düzeniniz nasıl? Sizi güçlendirecek ilk küçük alışkanlık ne? |
| İlişkiler | Hangi ilişkiler destekleyici? Hangi davranış değişikliği fark yaratır? |
| Kişisel Gelişim | Öğrenmek istediğiniz beceriler? Ayırabileceğiniz düzenli zaman? |
| Finans | Hedefleriniz neler? Tasarruf/gelir artırma için ilk adım? |
OSKAR Modeli Soruları
Objective (Hedef)
- İstediğiniz sonucu bir cümleyle nasıl tanımlarsınız?
- Bu hedef gerçekleştiğinde ne değişmiş olacak?
Scaling (Ölçekleme)
- 1–10 arası şu an neredesiniz? Neden bu puan?
- Bir puan yukarı çıkmak için ne gerekir?
Know-how (Bilgi/Beceri)
- Hangi bilgi, beceri ve deneyimler sizde var? Hangi kaynaklara erişebilirsiniz?
Affirm & Action (Onaylama & Eylem)
- Hangi güçlü yanlarınız bu hedefi destekliyor?
- Bu hafta atacağınız somut adım nedir?
Review (Değerlendirme)
- Ne öğrendiniz? Bir sonraki adımda neyi farklı yapacaksınız?
CLEAR Modeli Soruları
Contracting (Sözleşme)
- Bu süreçte net hedef ve roller neler? Hangi beklentileriniz var?
Listening (Dinleme)
- Hikâyenizi anlatır mısınız? Hangi duygu/düşünceler baskın?
Exploring (Keşfetme)
- Engeller neler? Alternatifler ve destekleyen kaynaklar hangileri?
Action (Eylem)
- Hangi hedefe odaklanıp hangi planla, ne zaman başlayacaksınız?
Review (Değerlendirme)
- İlerleme nasıl? Öğrendikleriniz ve ayarlamalar neler?
TGROW Modeli Soruları
Topic (Konu)
- Ele almak istediğiniz konu nedir ve neden önemlidir?
Goal (Hedef)
- Bu konuda ulaşmak istediğiniz sonuçlar ve zamanlama nedir?
Reality (Gerçeklik)
- Şu anki durum, güçlü yanlar ve engeller neler?
Options (Seçenekler)
- Hangi alternatifleri denemek istersiniz? Olası etkileri nedir?
Wrap-up (Kapanış)
- Hangi adımları taahhüt ediyorsunuz? Bu süreçten ne öğrendiniz?
Neden Bilgi Akademi?
Bilgi Akademi, 2018’den bu yana kurumlara ve bireylere eğitim, koçluk ve danışmanlık sunar. İstanbul Gedik Üniversitesi akreditasyonu ile yürütülen programlarımız, MYK ve ICF unvanlı koç Nursel KALENDER liderliğinde, ICF Etik Standartlarına uygun şekilde gerçekleştirilir.
Daha fazla bilgi için: Koçluk Nedir? • Koçluk Eğitimi ve Sertifika
Sık Sorulan Sorular
Hangi koçluk modeli ne zaman kullanılır?
Kısa ve net hedefler için GROW/TGROW, denge ve önceliklendirme için Yaşam Çarkı, çözüm odaklı hızlı ilerleme için OSKAR, ilişki ve süreç yönetimi vurguysa CLEAR tercih edilir.
Modeller bir arada kullanılabilir mi?
Evet. Örneğin Yaşam Çarkı öncelikleri netler, GROW ise seçilen alanda aksiyon planını oluşturur.
Koçluk terapi midir?
Hayır. Koçluk performans ve hedef odaklıdır; psikolojik tedavi yerine geçmez. Gerektiğinde ilgili uzmanlara yönlendirme yapılır.
Koçluk Modelleri ile Hedeflerinize İlerleyin
Hangi modelin size uygun olduğunu birlikte keşfedelim. Bilgi Akademi’de ücretsiz ön görüşme planlayın ve yol haritasını oluşturun.