Kişinin kendine güvenmesi, hayat yolunda kişiyi başarıya ulaştıracak ve kişinin hayata pozitif bakmasını sağlayacak özelliklerin başında yer alır. Özgüven nedir sorusunun en kısa yanıtı kişinin, kendisine duyduğu güvendir. Kişinin, kendisine güvenmediği zaman, özgüvensizlik diye tabir ettiğimiz durum ortaya çıkmaktadır.
Özgüven bütün insanlar için büyük önem taşır. Genellikle özgüven ile öz saygı birbiri ile bağlantılı konulardır. Özsaygısı yüksek olan insanların pek çoğunun, özgüveninin de yüksek olduğu gözlemlenmektedir. Buradan yola çıkarak özgüvenin doğrudan kişinin kendini sevmesiyle bağlantılı olduğunu rahatlıkla söylemek mümkündür.
Özgüven Nedir?
Özgüven, kişinin sahip olduğu iyi özelliklere odaklanıp, neyi başarabileceğini bilmesidir. Kişinin, kendi potansiyelini keşfetmesi, özgüven kazanması için oldukça mühimdir. Potansiyelinizi keşfetmek istiyorsanız, koçluk programları ve benzeri programler alarak, ulaşabileceğiniz en yüksek potansiyelinizi bulabilirsiniz.
Özgüven nedir sorusu bir diğer yandan da benlik ile bağlantılıdır. Benlik, kişinin ne olduğunu, ideal benlik ise kişinin ne olmak istediğini temsil etmektedir. İdeal benliğinden uzak olduğunu düşünen kişiler veya benliğini kabullenmeyen kişilerin özgüven problemi yaşamaları olağandır.
Özgüven, iç güven ve dış güven olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İç güveni oluşturan unsurlar arasında:
- Kişinin kendini sevmesi,
- Kişinin kendini tanıması,
- Kişinin pozitif düşünmesi,
Olarak tanımlanır. Kişinin kendini sevmesi için, kendini tanıması ve pozitif düşünmesi gerekmektedir. Bu sebeple, iç güveni oluşturan tüm maddelerin birbiri ile bağlantılı olduğu rahatlıkla söylenebilir.
Dış güveni oluşturan unsurlar arasında:
- Kişinin kurduğu iletişimin kalitesi,
- Kişinin kendini ifade edebilme yeteneği,
- Kişinin duygularını kontrol edebilme becerisi,
Yer almaktadır. Dış güveni oluşturan maddelerin de birbirleri ile bağlantılı olduğu doğrudan gözükmektedir. Çünkü, kişinin kurduğu iletişim, kişinin kendini ne kadar iyi ifade edebildiğine bağlıdır. Kişinin kendini ifade edebilme yeteneği ise kişinin duygularını ne kadar kontrol edip edemediğine bağlı şekilde gelişir.
Özgüven Sahibi Olmanın Yararları
Özgüven, kişinin zorluklar ile başa çıkmasına, hedeflediği planları yerine getirmesine, kısacası kişinin hayatının hemen her yerine doğrudan etki eden olgudur. Kendini daha iyi ifade edebilen ve kendisi ile barışık olan insanlar, hayatın her alanında bu özelliklere sahip olmayan insanlara nazaran daha mutludurlar.
Özgüven ile bir işe başlamanın vereceği sonuç ile özgüvensiz bir işe başlamanın vereceği sonuç birbirinden çok uzaktır. Bu sebeple, başlanılacak her işe, yapılan her plana özgüvenli biçimde başlamak oldukça önemlidir.
Özgüven Eksikliği Belirtileri
Özgüven sahibi olmayan kişilerde, özgüven eksikliği bulunmaktadır. Özgüven eksikliği belirtilerinin en başında, kişinin kendini sevmemesi yer alır. Kendini sevmeyen kişi, sahip olduğu pek çok şeyden de memnun değildir. Özgüvensiz kişiler genellikle kurdukları ilişkilerde de kendilerini yeteri kadar ifade edemezler. Yani özgüven eksikliği, kişinin gerek iş gerek ise sosyal hayatını doğrudan kötü yöne çekmektedir.
Özgüven eksikliği belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Sürekli mutsuz olmak,
- Asosyal biri olmaya meyilli olmak,
- Alınganlık ve çabucak kırılmak,
- Başarısızlık korkusu,
- Olabildiğince az iletişim kurma,
- Sosyal hayata karşı ilgisizlik,
- Kendinin olumlu yönleri yerine olumsuz yönlerine odaklanma,
- Çabuk sıkılma ve yapılan eylemden keyif almama,
- Gün içinde sürekli stres hissetme,
- Depresif bir ruh haline sahip olma,
- Mutsuzluk duygusu ile başa çıkamama,
- Başkalarının kendi hakkında olumsuz düşündüğünü varsayma,
Yukarıda yer alan maddeler özgüven eksikliği olan kişilerde sıklıkla görülmektedir.
Az önce sıralamış olduğumuz maddelere bakarak, özgüven eksikliğinin kişinin yaşamını ne denli mahvedebileceği anlaşılabilir.
Özgüven Eksikliği Nasıl Giderilir?
Kişinin hayatını oldukça olumsuz etkileyen özgüven eksikliğinden kurtulmak için bazı yöntemleri denemek gerekir. Özgüven eksikliği belirtileri arasında yer alan konulardan uzaklaşmak için yapılabilecek birçok yeni eylem bulunur. Öncelikli olarak, kişinin kendinin değerli olduğunu bilmesi gerekir. Daha sonrasında, kişinin kendini sevmeyi öğrenmesi ve nelere sahip olduğunu iyi analiz etmesi gereklidir. Yani, kişi kendini tanıdıkça ve kendi ile barıştıkça kişinin özgüveni artacaktır.
Özgüven eksikliği nasıl giderilir sorusuna cevap niteliği taşıyan başlıklar:
1. Kendini Tanımak
Özgüven kişinin kendini tanıması ile başlar desek, çok da yanlış söylemiş olmayız. Kendini tanımayan kişiler, sahip olduğu iyi özelliklerin farkında olamazlar. Bu sebeple özgüven eksikliği nasıl giderilir sorusundaki yanıtların ilk adımı, kişinin kendini iyi biçimde tanımasından geçer.
2. İdeallerini Belirlemek ve İdeallere Ulaşmak
Özgüven problemlerini ortadan kaldırmak isteyen kişi, kendine bazı idealler belirlemelidir. İdeallerini gerçekleştirirken kişinin vereceği emek, özgüven yolunda kişiye büyük artılar sunacaktır. Hedef belirlemenin en önemli yanlarından bir diğeri ise belirlenen hedeflere ulaşmaktır.
Hedefine ulaşan kişinin yaşamış olduğu başarı duygusu, kişinin özgüveninde ciddi bir artış meydana getirir. Kişi kendine daha çok hedef koyup, koyduğu hedefleri başararak, özgüvenini sürekli olarak geliştirebilir.
Bu konuda dikkat edilmesi gereken konu ise gerçekçi olmaktır. Elbette ki hayal gücü, insan oğlu için oldukça önemli ve bizi başarıya taşıyan yegâne konuların başında gelmektedir. Ancak aşırı uçuk idealler belirleyen kişilerin, belirlemiş olduğu ideallere ulaşması oldukça güçtür.
Özellikle özgüven problemi yaşayan kişiler, başlangıç hedefleri için kolay ve gerçekçi hedefler seçmelidirler. Hali hazırda özgüven sorunu yaşayan bu kişiler, bir de planladıkları hedefe ulaşamazlarsa durum onlar için daha da kötü olacaktır.
İdeallerin gerçekleştirilebilmesi konusunda sorun yaşamamak adına, belirlenen hedefler bir kâğıda yazılmalıdır. Kâğıda yazılan hedefler arasında gerçekleşmesi en kolay olanı 1. sıraya alıp, ilk olarak ona odaklanmak gerekir. Zorluk derecesine göre hedeflere odaklanmak, özgüven sorunu yaşayan kişilerin, özgüvenlerini kazanmalarına yardımcı olacaktır.
3. Güçlü Yönlerini Ön Plana Çıkarmak
Kişi sahip olduğu güçlü özelliklere odaklanıp, onlarda daha da iyi bir hale gelerek de özgüven seviyesini artırabilir. Kişinin güçlü yönlerini ön plana çıkarması, özgüven eksikliği nasıl giderilir başlıklarımızdan birincisi olan kendini tanıma başlığı ile de doğrudan ilişkilidir. Kendini tanımayan kişi, güçlü yönlerini ve zevk aldığı konuları bulmakta oldukça zorlanır.
4. Olumsuz Düşünmeyi Bırakıp Olumlu Düşünmek
Olumsuz düşünmek, herhangi bir kötü durumu, daha iyi bir hale getirmez! Kişi hali hazırda kötü bir süreçten geçiyor olsa bile, bulunduğu durum içerisinde bile olumlu düşünerek, özgüven seviyesini artırabilir. Olumsuz düşünmeyi bırakıp, olumlu düşünmeye geçiş sağlamak, kişinin başta özgüven olmak üzere birçok problemine çözüm olabilir.
5. Daha Sosyal Biri Olmak ve Keyifli Hobiler Edinmek
Keyifli hobiler edinmek ve daha sosyal bir insan haline gelmek, kişinin sahip olduğu özgüven problemlerini gidermesine yardımcı olur. Kişi zevk aldığı alanlara yönelip, yöneldiği alanlarda kendine yakın insanlar ile daha fazla iletişime geçerek, özgüven seviyesini artırabilir.
6. Spor Yapmak ve Kişisel Bakıma Önem Vermek
Spor ve kişinin kendine özen göstermesi, özgüven açısından oldukça önemlidir. Spor, kişinin daha sağlıklı ve daha güzel bir fiziğe sahip olmasına olanak tanır. Kişisel bakım ise kişinin aynaya baktığında iyi hissetmesine ve dışarıdan bakan bir göz için kendine değer verdiğini belirtmesine yardımcı olur.
7. Kendini Yargılamayı Bırakmak
Hepimiz insanız, hepimizin hayatta bir sürü hatalar yaptık. Ancak, yaptığımız hataları geri alma lüksüne sahip değiliz. Bu nedenle, hatalarımızdan gerekli dersleri çıkardıktan sonra, hatalarımızı geride bırakmamız ve kendimizi yargılamaya son vermemiz gerekir.
Bu, kişinin yaptığı her kötü davranış sonrasında kendisine hak vermesi anlamına gelmez. Kişi elbette ki yapmış olduğu kötü davranışlardan ders çıkarmalıdır.
8. Hayata Odaklanmak
Dışarıda ne olursa olsun, kişi yeri geldiği zaman kendi hayatına odaklanmalıdır. Kendi hayatını bir kenara atmak, her açıdan kişinin zararına olacaktır. Sürekli dışarıdaki dünyaya bağımlı olan kişiler, gerekli özgüven seviyesine ulaşamazlar. Çünkü, dış dünyada sürekli olumsuzluklar meydana gelmektedir. Kişi özgüvenini artırmak istiyorsa dış dünyada meydana gelen olumsuz durumlardan kendini sıyırmayı başarmalıdır.
Kimi zaman ise dışarıdaki hayat, kişinin kendi hayatıyla kıyasladığı zaman, ona adeta ulaşılmaz mükemmellikteymiş gibi gelebilir. Bu tarz durumlarda da kişi kendi hayatına odaklanmalıdır. Her hayatın kendine ait zorlukları olduğunu unutmamak, hayata odaklanmak için oldukça önemlidir.
Bilgi Akademi
25 yılı aşkın bir süredir bireysel gelişim ve danışmanlık hizmetleriyle birlikte Bilgi Akademi çatısı altında Koçluk ve Bireysel Gelişim Program ve Hizmetleri vermektedir.
Bilgi Akademi’de verilen programler İstanbul Gedik Üniversitesi akreditasyonu ve kalitesi ile verilmektedir.
Kurumumuz ICF (MCC) ünvanlı koç Nursel KALENDER tarafından kurulmuş olup, verilen koçluk program ve hizmetleri Koçluk Etik Standartlarına uygun olarak verilmektedir.